Protezy zębów
Protezy ruchome
Protezy ruchome służą w stomatologii do uzupełnienia braków zębowych częściowych (brak kilku zębów, kiedy nie ma możliwości zastosowania protez stałych) lub całkowitych (bezzębie). Do tego rodzaju protez należą protezy szkieletowe, nakładowe (overdentures), oraz osiadające częściowe i całkowite.
To uzupełnienia, których zasadniczą konstrukcję stanowi metalowy lub acetalowy („bez-metalowy”) szkielet. Protezy szkieletowe swe utrzymanie w jamie ustnej zawdzięczają specjalnym klamrom stanowiącym część składową szkieletu lub nowoczesnym zamkom montowanym w koronach protetycznych (protezy bez-klamrowe). Siły żucia w protezach szkieletowych przenoszone są poprzez własne zęby i ozębną na kość, co skutkuje mniejszym jej zanikiem w trakcie ich użytkowania.
U pacjentów z chorobami przyzębia stomatologia stosuje protezy szkieletowe o bardziej rozbudowanym szkielecie mającym zapewnić podparcie rozchwianym zębom, tzw. szynoprotezy. Z kolei u pacjentów, których zęby uległy starciu, a zwarcie zostało obniżone stomatolog może zastosować protezy szkieletowe z nakładami. Jednak takie uzupełnienia wymagają szczególnej dbałości o higienę, a efekt estetyczny nie zawsze jest satysfakcjonujący.
Protezy osiadające częściowo i całkowicie
Są wykonywane, gdy nie ma możliwości uzupełnienia braków protezami szkieletowymi lub jako ich tańsza alternatywa. Konstrukcja tych protez oparta jest na akrylu. Umocowanie stanowią przy brakach częściowych – klamry druciane lub acetalowe, a przy bezzębiu siły adhezji i kohezji warunkujące przyleganie do podłoża, a także napięcie mięśniowe. Siły żucia w protezach osiadających są przenoszone bezpośrednio przez błonę śluzową na kość, co przyspiesza jej zanik. Skutkiem tego jest po pewnym czasie brak dopasowania protezy do podłoża i konieczność jej wymiany (średnio co 5 lat).
Protezy nakładkowe (overdenture)
Są to protezy, które wykorzystują korzenie resztkowego uzębienia lub implanty w celu lepszego umocowania w jamie ustnej. Proteza typu overdenture całkowicie pokrywa korzenie, bądź implanty, przez co nie traci waloru estetycznego. Proteza nakładowa jest uzupełnieniem długoczasowym w przeciwieństwie do protez nakładkowych, które są stosowane jako jeden z etapów w przebudowie zwarcia.